Vissen op zeelt

In bijna elk stilstaand en langzaam stromend water in Nederland is de zeelt (Latijn: tinca tinca)te vinden. Deze groen/bruin/oranje bewoner voelt zich prima thuis in onze begroeide beken, sloten en plassen. De zeelt is een vis die altijd een beetje met raadsels is omgeven. Ze zijn niet zeldzaam, maar toch zie je ze niet heel vaak. Vroeger dacht men dat de zeelt bijzondere gaven had en werd hij de doktervis genoemd omdat hij andere vissen zou genezen door zich langs de slijmhuid te schuren. Tegenwoordig weten we gelukkig heel wat meer over het gedrag van deze bijzondere vis, maar toch blijft de zeelt één van onze meest mysterieuze waterbewoners.

Zeelten zijn duidelijk te herkennen aan de kleine rode ogen en het schubbenkleed dat bestaat uit duizenden kleine schubjes. De buik van een zeelt is vaak geelachtig tot dieporanje, de rug mosgroen tot donkerbruin. Per water kan dit verschillend zijn, afhankelijk van het voedselaanbod. De zeelt kan behoorlijk groot worden. Wanneer het voedselaanbod voldoende is, dan kunnen ze uitgroeien tot bijna 70cm bij een gewicht van 8 a 9kg.

De zeelt is een vis die niet gauw de aandacht op zich vestigt. Liever leeft hij een teruggetrokken bestaan tussen de waterplanten. Het beste voelt hij zich thuis in zwaar begroeid water met een zachte modderbodem en veel zachte waterplanten. Zeelten lijken soms wat verlegen te zijn want hij heeft een sterke voorkeur voor stille plekjes zonder stroming. Het liefste plekjes waar het zonlicht niet door het dichte plantendek kan dringen. Onder de waterplanten, dicht bij de modderige bodem zijn de plekken waar de zeelt zich thuis voelt. Ze zoeken graag diep in de modderige bodem naar allerlei kleine waterdiertjes. Ze filteren de modder op kreeftjes, slakjes, garnaaltjes en insectenlarven, waarna ze het overtollige zand via de kieuwbogen naar buiten stoten

Zeelten zijn rustige vissen die hun aanwezigheid niet snel verraden. Met trage, lome zwembewegingen glijden ze gracieus door de waterplanten, vaak zonder dat je hier aan de oppervlakte iets van ziet. De zeelt is een lichtschuwe vis die perfect gecamoufleerd is door zijn mosgroen gekleurde rug. Het is geen vis die waterplanten laat bewegen of die zich verraad door aan de oppervlakte te komen. Hij lijkt wat schuw en blijft het liefste op de achtergrond.

Goede vrienden van me hadden een behoorlijk grote natuurvijver in de tuin. Als eerste bewoners kozen ze voor 3 zeelten van 30 tot 40cm, gevangen in een nabijgelegen sloot. Nooit hebben we nog 1 van de zeelten gezien, ondanks dat het helder water was en de vijver niet enorm groot. 9 jaar later moest de vijver weg door omstandigheden, dus alle vissen moesten eruit. Nadat we het waterpeil flink verlaagd hadden konden we alle vissen vangen en toen lagen er plots 3 kerngezonde zeelten van bijna 60cm lang tussen alle goudvissen, voorns, karpers en windes! Vissen waarvan we dachten dat ze allang niet meer in de vijver zaten, omdat niemand ze ooit nog had gezien vanaf het moment dat ze waren uitgezet!

Schuwe vissen dus. Zeelten houden niet lawaai en zijn erg gevoelig voor onnatuurlijke situaties. Ze houden niet van stress en zullen direct vluchten wanneer ze gestoord worden of onraad vermoedden. Rust en stilte zijn dus enorm belangrijk als we als sportvisser een kans willen hebben. Zeelten zijn lichtschuw en schuwen overdag het open water. Tegen de avondschemering wordt hij actief en gaat dan op zoek naar voedsel. Met zijn baarddraden en goede reukzin kan hij ook in het donker prima zijn maaltje bij elkaar scharrelen. Wanneer s’ morgens de zon weer opkomt zal de zeelt zich weer terugtrekken in zijn donkere begroeide onderwaterwereld, om daar pas weer uit te komen op het moment dat de zon weer begint onder te gaan. Wanneer we zeelt willen vangen zullen we dus vroeg uit bed moeten of lang moeten opblijven. We moeten erg stil zijn, behoedzaam bewegen en zorgen dat we het water zo min mogelijk verstoren, want alleen dan voelt de zeelt zich op zijn gemak. Zeelt vissen is uitdagend, maar zeker de moeite waard. Zeelten zijn erg bijzondere vissen met een speciaal karakter. Ze zijn rustig en behoedzaam, totdat ze merken dat ze gehaakt zijn! Dan is de zeelt opeens al zijn verlegenheid kwijt en zal hij er alles aan doen om aan je te ontkomen. Harde runs van soms wel tientallen meters zijn niet vreemd. De zeelt knokt voor wat hij waard is en blijft dit doen tot in je landingsnet. Zeelt is een supersportvis die zijn gelijke niet kent. Wanneer je een zeelt van 50cm haakt dan is dat heel wat spectaculairder dan het gevecht met een karper van hetzelfde formaat. Hoog tijd dus om ons eens wat meer te verdiepen in deze verborgen krachtpatser.

Statistisch vissen of met de pen?

Zeelt is dus een supersportvis die het zeker waard is om een visdag aan te besteden. Wanneer je eens actief op zeelt wilt gaan vissen, dan zijn er twee populaire technieken. Je kunt statisch vissen, met een loodmontage, of je kiest voor de charme van de klassieke dobber. Wanneer je kiest voor het vissen met een dobber, dan gaat dit het beste in het combinatie met een werphengel. Zeelten zijn sterke vissen en met een werphengel heb je net iets meer in te brengen dan met een vaste stok.

De molen en hengel

Hengels die geschikt zijn voor het penvissen op zeelt vinden we vooral bij de wat zwaardere matchhengels of de wat lichtere penhengels. Een lengte van 3,30m tot 4,50m is vaak ideaal. Met zo’n lengte kun je een lichte dobber toch gecontroleerd werpen en heb je meer controle over een eenmaal gehaakte zeelt. Wanneer je voor een matchhengel kiest dan is een werpgewicht van 15 tot 30 gram ideaal. Je dobber is niet zo zwaar, maar tijdens de dril van een zeelt heeft je hengel wel wat ruggengraat nodig. Juist omdat we de zeelt dicht bij begroeiing opzoeken is een hengel met enige body een must. De molen die het beste bij zo’n hengel past is een 3000 of 4000 maat. Dit redelijke formaat spoel zorgt dat je lijn minder krult en kinkt en maakt bovendien het inwerpen gemakkelijker. Omdat er minder wikkelingen van elkaar af hoeven te komen bij een grotere spoel, is de weerstand minder en gooi je dus verder en nauwkeuriger. Natuurlijk is de slip ook erg belangrijk. Die moet feilloos en zonder haperen ingrijpen op het moment dat de zeelt er met je aas vandoor gaat.

Lijn, dobber en haak

Als hoofdlijn kun je het beste een nylon lijn nemen met een diameter van ongeveer 0.22mm tot 0.25mm. Je zou iets dunner kunnen gaan, maar wanneer je dicht bij waterplanten vist is dit geen overdreven dikte. De dobber die we gaan gebruiken moet stevig zijn. Dobbers met een dunne antenne vallen direct af, deze zijn niet bestand tegen de rit die ze afleggen als een zeelt ze dwars door een lelieveld trekt. Korte stevige balsahouten dobbers van 0.6 tot 1 gram zijn vaak ideaal zoals een karperdobber. De dobber maken we vast met de Engelse montage. Dit betekent dat we de lijn alleen aan het onderste oogje bevestigen. Op die manier is de kans klein dat de dobber zich verwart tijdens de worp en ook zal de dobber minder snel ergens blijven haken tijdens een woeste dril.

Een ander voordeel van deze montage is dat de wind minder vat heeft op je lijn waardoor je de dobber beter onder controle kunt houden. De haak die we voor de zeelt gebruiken moet stevig zijn. Kleine karperhaken in maat 8, 10 of 12 voldoen meestal prima. Wanneer je op een water vist met weinig witvis, dan is 1 grote maiskorrel op een haakmaatje 12 een goede combinatie. Krijg je veel aanbeten van witvis? Dan moet je soms naar wat groter aas uitwijken zoals meerdere maiskorrels of een dikke regenworm. In dat geval moet je haak ook groter zijn waardoor je in dat geval beter met haakmaat 8 aan de slag kunt.

De montage

Als eerste schuiven we een stoppertje op de hoofdlijn. Door dit stoppertje te verschuiven kunnen we de dobber op de juiste diepte afstellen. Nadat ik het stoppertje op de lijn geschoven heb is het tijd voor de dobber. Steek de lijn door het oogje aan de onderzijde en knoop aan het uiteinde van je lijn nu de haak.

Zeelt is een echte bodemvis, dus daar willen we ons aas aanbieden. Een peilloodje om de diepte bepalen is dan ook iets om niet te vergeten. Op ongeveer 7 a 8 cm van de haak plaats ik 1 kleine loodkorrel van 0.2 of 0.3 gram. Op die loodkorrel zet ik het peilloodje en zo zet ik de dobber op de juiste diepte. Door je dobber af te peilen op dit laatste verklikkerloodje weet je zeker dat je aas altijd stil op de bodem ligt. Hierdoor is de kans kleiner dat een zeelt je lijnt voelt wanneer hij in de buurt van je aas komt. Bij een voorzichtige vis als de zeelt is dat heel belangrijk.

Aas en voer voor zeelt

De zeelt is geen moeilijke eter want hij heeft een breed menu, waardoor je als visser veel keuze hebt. Klassiek aassoorten voor de zeelt zijn de zachte maiskorrel uit blik en een dikke regenworm. Maar ook mestpiertjes, maden, casters, deeg, mini-boilies en allerlei soorten pellets worden door de zeelt graag gegeten. Wanneer je eenmaal een goede stek gevonden hebt dan is een handjevol voer vaak ruim voldoende om de aandacht van de zeelt te trekken. Een hele grote voerplek betekent vaak dat brasems en karpers de voerplek ook zullen vinden. En wanneer het heel erg druk wordt zal de wat verlegen zeelt zich als eerste terugtrekken. Zeelt is een vis die op zijn rust gesteld is en absoluut niet houdt van stress-situaties.

Statisch vissen

We kunnen de zeelt ook op een meer passieve manier bevissen. We vissen dan eigenlijk "karper light", met lichte karperhengel, vrijloopmolens, beetmelders en loodsystemen. Dit kan een heel effectieve manier van vissen zijn, vooral wanneer je het op grotere zeelt gemunt hebt. Het voordeel van deze manier is dat je rustig met 2 hengels tegelijk kunt vissen en ook op een veel grotere afstand dan met een dobber. Omdat je vaak op wat grotere afstanden zult vissen is de kans dat je de zeelt verstoord ook veel kleiner.

Materiaal

Statisch op zeelt vissen doen we meestal met een vast-loodsysteem. Bij dit systeem haakt de vis zichzelf aan het gebruikte loodgewicht, waardoor aanslaan niet meer nodig is. Om dit mogelijk te maken gebruiken we lood met een gewicht van minimaal 40 gram. Dit lijkt misschien veel, maar alles weegt onder water veel minder dan erboven! 40 gram is dus niet overdreven, ook al vis je in rustig water. Dit gewicht is nodig om de haak gemakkelijk in de vlezige zeeltlippen te prikken.

Om dit gewicht weg te kunnen werpen heb je een hengel nodig met enige ruggengraat. Lichte karperhengels met een testcurve van 1.25lb tot 1.75lb zijn hiervoor ideaal. Vrijloopmolens zijn ideaal voor deze statische visserij, deze molens zijn uitgerust met een dubbele slip. De aanbeetslip zorgt ervoor dat de vis direct lijn kan nemen bij een aanbeet zonder dat hij je hengel het water in trekt. Wanneer je 1 slag aan de hendel van de molen geeft springt hij van de aanbeetslip over naar de gevechtsslip en kan het gevecht beginnen!

Tegenwoordig zijn er van meerdere merken kleine modellen vrijloopmolens te koop. Qua grootte is een 4000 of 5000 model vaak ideaal. Als lijn nemen ook hier 0.22mm tot 0.25mm nylon lijn. We kunnen immers ook een karper haken en dan vergroot een wat dikkere lijn je kansen aanzienlijk.

De montage

Veel zeeltvissers kiezen voor een vast-lood montage waarbij de zeelt zichzelf prikt door het gewicht van het lood. Het lood is gefixeerd op de lijn en wordt gevolgd door een soepel onderlijntje van 20 tot 30cm met een haak en een hairlijntje.

Met een boilienaald schuiven we het aas op de hair en met een boiliestoppertje zorgen we ervoor dat het aas er niet vanaf glijdt. Vooral bij de zeelt is het van belang dat we met een veilig vast-loodsysteem vissen. Dit is een systeem waarbij de vis de kans krijgt om van het lood af te komen op het moment dat er lijnbreuk optreedt. Omdat de zeelt graag door dichte begroeiing zwemt willen we natuurlijk niet dat ons lood hem daarin belemmerd.

Aas en voer

Ook wanneer we statisch vissen hebben we natuurlijk de keuze uit veel verschillende aassoorten. Mais doet het goed, wormen kunnen op een hair, maar ook maden kun je statisch vissen. Toch kiezen veel ervaren zeeltvissers voor wat hardere aassoorten zoals boilies en pellets. Deze aassoorten zijn wat minder “witvisgevoelig” en blijven veel beter op de hair zitten dan de zachte opties.

Kleine boilies van 8 tot 14mm zijn prima, vooral de zoete geuren doen het goed. Pop-up boilies zijn drijvende boilies die met een loodje vlak boven de bodem worden gepresenteerd. Vooral wanneer de bodem erg zacht is kun je een pop-up goed inzetten. De pop-up zal niet wegzakken in de bodem en daardoor blijven opvallen. Pellets zijn ook een prima aas voor grote zeelt. Pellets zijn geperste blokjes visvoer die onder water langzaam oplossen. Ze zijn geschikt als haakaas, maar gebruik ze ook zeker om te voeren. Door verschillende diameters pellets te mixen krijg je zowel een langdurige effect als een directe respons.

Tips voor meer zeelt

- Zeelt vangen gaat het beste vroeg in de ochtend of juist laat in de avond
- Zorg voor een passend landingsnet. Een zeelt kan flink groot worden, waardoor hij niet in ieder standaard witvisnetje past!
- Gebruik een onthaakmat Voor karper- en barbeelvissers zijn er mooie compacte onthaakmatten op de markt. Ook de zeelt verdient onze beste behandeling!
- Zeelt is schuw. Kijk uit met je schaduw op het water en verstoor je stek zo min mogelijk
- Kies een water met veel erg veel begroeiing. Geen water is te begroeid voor de zeelt
- Heb je een stek die zo begroeid is dat vissen lastig wordt? Gebruik dan eens een waadpak En maak met een hark een open plek in de begroeiing. Het eerste uur zal de zeelt zich er niet vertonen, maar daarna komt hij graag kijken welk voedsel tevoorschijn is gekomen uit de omgewoelde bodem

Volg ons ook op